ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΠΩΛΕΙΑΣ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ
Ποιες είναι οι επιπτώσεις της απώλειας της βιοποικιλότητας που περιμένουμε να συναντήσουμε στο μέλλον;
ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΝΑΝΕΩΣΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2024
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΕΛΙΔΑΣ:
ΕΙΣΑΓΩΓΗ: ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΠΩΛΕΙΑΣ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ
Σε έναν κόσμο όπου η ζωή ανθίζει σε αμέτρητες μορφές και ποικιλίες, η απώλεια της βιοποικιλότητας αποτελεί έναν σιωπηλό αλλά καταστροφικό κίνδυνο που απειλεί την ισορροπία του πλανήτη μας. Η βιοποικιλότητα, που περιγράφει την ποικιλομορφία της ζωής στη Γη από τα μικροσκοπικά βακτήρια μέχρι τις μεγαλύτερες θαλάσσιες φάλαινες, βρίσκεται υπό απειλή.
Οι εξαφανίσεις ειδών στη βιοποικιλότητα δεν αποτελούν μόνο απώλειες στον φυσικό κόσμο, αλλά σηματοδοτούν και την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής του ανθρώπου, αφού εξαρτόμαστε από τα οικοσυστήματα για τον αέρα που αναπνέουμε, το νερό που πίνουμε, και τα τρόφιμα που καταναλώνουμε.
Η απώλεια βιοποικιλότητας επηρεάζει άμεσα:
- τον άνθρωπο
- το περιβάλλον
- τις δύο άλλες κρίσεις (κλιματική αλλαγή & ρύπανση του πλανήτη)
ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ
Σε μια πραγματικότητα που αλλάζει έντονα, η καλύτερη αντιμετώπιση είναι η πρόληψη τόσο σε ατομικό επίπεδο όσο και σε συλλογικό.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι όμως που θα επηρεάσουν τις βασικές πτυχές των ζωών μας;
ΥΓΕΙΑ
ΑΠΩΛΕΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΩΝ
- Η βιοποικιλότητα αποτελεί θεμέλιο λίθο για την παραγωγή τροφίμων και φαρμάκων.
- Η εξαφάνιση ειδών απειλεί την επισιτιστική ασφάλεια και την πρόσβαση σε θεραπείες.
- Περίπου 80% των φαρμάκων προέρχονται από φυσικές πηγές.
ΑΥΞΗΣΗ ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ
- Η καταστροφή οικοτόπων και η απώλεια βιοποικιλότητας φέρνουν τον άνθρωπο σε επαφή με νέα ζωονοτικά νοσήματα.
- Ο κορωνοϊός SARS-CoV-2 αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα.
- Η απώλεια φυσικών "φραγμών" αυξάνει τον κίνδυνο εξάπλωσης ασθενειών.
ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΑΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ
- Η βιοποικιλότητα παίζει σημαντικό ρόλο στον καθαρισμό του αέρα και του νερού.
- Η απώλεια βιοποικιλότητας οδηγεί σε αύξηση της ρύπανσης και υποβάθμιση της ποιότητας ζωής.
- Η ατμοσφαιρική ρύπανση σχετίζεται με πνευμονοπάθειες και καρδιαγγειακές ασθένειες.
ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ
- Η επαφή με τη φύση και η βιοποικιλότητα έχουν θετικό αντίκτυπο στην ψυχική υγεία.
- Η απώλεια βιοποικιλότητας στερεί από τον άνθρωπο ευκαιρίες χαλάρωσης και ψυχικής ευεξίας.
- Η απομόνωση από το φυσικό περιβάλλον σχετίζεται με άγχος, κατάθλιψη και άλλα ψυχικά προβλήματα.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΑΠΩΛΕΙΑ ΒΙΟΠΟΡΙΣΜΟΥ
- Εκατομμύρια άνθρωποι εξαρτώνται από τη βιοποικιλότητα για τροφή, εργασία και εισόδημα.
- Η εξαφάνιση ειδών και η υποβάθμιση οικοτόπων απειλεί αγροτικές, αλιευτικές και τουριστικές δραστηριότητες.
- Οικονομικές απώλειες για αγροτικές κοινότητες, παράκτιες περιοχές και τουριστικά θέρετρα.
ΜΕΙΩΣΗ ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
- Η βιοποικιλότητα παίζει σημαντικό ρόλο στην επικονίαση, τον έλεγχο των πληθυσμών εντόμων και τη γονιμότητα του εδάφους.
- Η απώλεια βιοποικιλότητας οδηγεί σε μείωση της γεωργικής παραγωγής και απειλεί την επισιτιστική ασφάλεια.
- Αύξηση του κόστους τροφίμων και οικονομικές απώλειες για τους αγρότες.
ΑΠΩΛΕΙΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
- Ο τουρισμός βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην ύπαρξη φυσικής ομορφιάς και βιοποικιλότητας.
- Η καταστροφή οικοτόπων και η εξαφάνιση ειδών οδηγεί σε μείωση τουριστικών εσόδων.
- Οικονομικές απώλειες για τοπικές κοινότητες, επιχειρήσεις και εργαζόμενους στον τουρισμό.
ΑΥΞΗΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ ΥΔΡΕΥΣΗΣ
- Η βιοποικιλότητα παίζει σημαντικό ρόλο στην ρύθμιση του υδάτινου κύκλου και στην προστασία των υδάτινων πόρων.
- Η απώλεια βιοποικιλότητας οδηγεί σε υποβάθμιση της ποιότητας του νερού και αύξηση του κόστους ύδρευσης.
- Οικονομικές επιβαρύνσεις για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
ΑΣΦΑΛΕΙΑ
ΑΥΞΗΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΝΤΑΣΕΩΝ
- Η απώλεια πόρων και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος οδηγούν σε ανταγωνισμό για τροφή, νερό και γη.
- Αύξηση της φτώχειας, της μετανάστευσης και των κοινωνικών συγκρούσεων.
- Απειλή για την πολιτική σταθερότητα και την ειρήνη σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο.
ΕΞΑΠΛΩΣΗ ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ
- Η καταστροφή οικοτόπων και η απώλεια βιοποικιλότητας φέρνουν τον άνθρωπο σε επαφή με νέα ζωονοτικά νοσήματα.
- Ο κορωνοϊός SARS-CoV-2 αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα.
- Αύξηση του κινδύνου για πανδημίες με σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία και την ασφάλεια.
ΑΠΩΛΕΙΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ
- Η υπερεκμετάλλευση και η υποβάθμιση φυσικών πόρων οδηγεί σε ελλείψεις και αυξάνει τον ανταγωνισμό.
- Σύγκρουσεις για τον έλεγχο υδάτινων πόρων, ορυκτών καυσίμων και άλλων πόρων.
ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Οι επιπτώσεις της απώλειας της βιοποικιλότητας στο περιβάλλον είναι ένα πολύπλοκο φαινόμενο το οποίο η ανθρωπότητα ακόμα δεν έχει ξεδιαλύνει πλήρως. Παρόλα αυτά οι παρακάτω επιπτώσεις είναι αυτές που γνωρίζουμε σίγουρα και μένει να ανακαλύψουμε αν υπάρχουν κι άλλες και βέβαια πόσο άμεσα θα εξελιχθούν η παρουσία και η ένταση της κάθε επίπτωσης.
Αυτές οι επιπτώσεις βέβαια είναι αυτές που θα προκαλέσουν με τη σειρά τους τις επιπτώσεις στην ποιότητα της ζωής μας.
ΑΠΩΛΕΙΑ ΚΑΙ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ ΕΙΔΩΝ
- Ο ρυθμός εξαφάνισης ειδών είναι έως και 100 φορές ταχύτερος από το φυσιολογικό.
- Έως και 1 εκατομμύριο είδη απειλούνται με εξαφάνιση τις επόμενες δεκαετίες.
- Διαταραχή των τροφικών αλυσίδων και των οικοσυστημάτων.
ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗ ΟΙΚΟΤΟΠΩΝ
- Αποψίλωση δασών, αστικοποίηση, ρύπανση και υπερεκμετάλλευση φυσικών πόρων.
- Απώλεια βιοποικιλότητας και υποβάθμιση της ποιότητας του περιβάλλοντος.
- Αύξηση της ευπάθειας των οικοσυστημάτων σε κλιματικές αλλαγές.
ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΤΟΥ ΥΔΑΤΙΝΟΥ ΚΥΚΛΟΥ
- Η βιοποικιλότητα παίζει σημαντικό ρόλο στην ρύθμιση του υδάτινου κύκλου.
- Η απώλεια βιοποικιλότητας οδηγεί σε λειψυδρία, πλημμύρες και υποβάθμιση της ποιότητας του νερού.
- Απειλή για την επισιτιστική ασφάλεια και την υγεία των ανθρώπων.
ΑΠΩΛΕΙΑ ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΕΔΑΦΟΥΣ
- Η βιοποικιλότητα παίζει σημαντικό ρόλο στην γονιμότητα του εδάφους.
- Η απώλεια βιοποικιλότητας οδηγεί σε υποβάθμιση της γης και μείωση της αγροτικής παραγωγής.
- Απειλή για την επισιτιστική ασφάλεια και την οικονομία.
ΟΙ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ
Τόσο η ρύπανση του πλανήτη όσο και κλιματική αλλαγή επηρεάζουν έντονα την απώλεια της βιοποικιλότητας, είτε με άμεση είτε με έμμεση υποβάθμιση των φυσικών μηχανισμών που διαθέτει ο πλανήτης μας.
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ
Η κατάρρευση της βιοποικιλότητας αλληλεπιδρά και συμβάλει στη κλιματική αλλαγή μεσω:
- της μείωσης των δυνατοτήτων των ειδών στην πρόσληψη και αποθήκευση αερίων του θερμοκηπίου.
Αν θέλεις να ξέρεις περισσότερα, επισκέψου τη σχετική σελίδα.
ΡΥΠΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ
Η απώλεια της βιοποικιλότητας αλληλεπιδρά και συμβάλει στη ρύπανση του πλανήτη μεσω:
- της μείωσης των δυνατοτήτων των ειδών στην διαχείριση των διάφορων ρύπων.
Αν θέλεις να ξέρεις περισσότερα, επισκέψου τη σχετική σελίδα.
ΜΑΘΕ ΓΙΑ ΤΑ
ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΜΠΗΣ
Το οικοσύστημά μας έχει κάποια tipping points που από τη στιγμή που θα ξεπεραστούν, θα έχουμε ήδη φτάσει σε μια ανυπολόγιστη δυστοπία…
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ
Η βιοποικιλότητα, ο πλούσιος και πολύπλοκος ιστός της ζωής στον πλανήτη μας, βάλλεται από μια άνευ προηγουμένου απειλή. Η εξαφάνιση ειδών με ανησυχητικό ρυθμό σηματοδοτεί μια σιωπηλή τραγωδία, με δραματικές επιπτώσεις όχι μόνο στο περιβάλλον, αλλά και στην ίδια την ύπαρξή μας.
Η απώλεια βιοποικιλότητας θέτει σε κίνδυνο την επισιτιστική ασφάλεια, καθώς εξαφανίζονται είδη που αποτελούν τροφή για τον άνθρωπο. Η πρόσβαση σε πόσιμο νερό και φαρμακευτικά σκευάσματα απειλείται, καθώς βιότοποι υποβαθμίζονται και πηγές πόρων εξαντλούνται.
Η βιοποικιλότητα αποτελεί θεμέλιο λίθο για την ισορροπία των οικοσυστημάτων. Η εξαφάνιση ειδών διαταράσσει τροφικές αλυσίδες, οδηγώντας σε αλλοιώσεις και υποβάθμιση. Η κλιματική αλλαγή επιδεινώνεται, καθώς η βιοποικιλότητα παίζει σημαντικό ρόλο στην ρύθμιση του κλίματος.
Η ανθρώπινη δραστηριότητα, με την ρύπανση, την καταστροφή βιοτόπων, την υπερεκμετάλλευση πόρων και την πρόκληση της κλιματικής αλλαγής, αποτελεί την κύρια αιτία για την απώλεια της βιοποικιλότητας.
Η προστασία της βιοποικιλότητας είναι καθήκον και ευθύνη όλων μας. Αλλαγές στον τρόπο ζωής, υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών, προστασία βιοτόπων και στροφή προς καθαρές μορφές ενέργειας μπορούν να κάνουν τη διαφορά.
ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
ΠΗΓΕΣ ΣΕΛΙΔΑΣ
- The Guardian - Πώς αυξήθηκε ο παγκόσμιος πληθυσμός από το 1950;
- National Geographic - Εγκυκλοπαιδικό λήμμα για τη Βιοποικιλότητα
- Ground Report - Έρευνα για την καταστροφή των δασών
- IUCN - Διεθνής Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης / Βιοποικιλότητα
- American Museum of Natural History - Τι είναι η βιοποικιλότητα;
- World Economic Forum - 5 λόγοι για τους οποίους η βιοποικιλότητα έχει σημασία - για την ανθρώπινη υγεία, την οικονομία και την ευημερία σας
- BBC - Τι είναι η βιοποικιλότητα και πώς την προστατεύουμε;
- Our World in Data - Βασικές πληροφορίες για τη βιοποικιλότητα
- European Environment Agency - Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος / Βιοποικιλότητα
- WHO - Βιοποικιλότητα και Υγεία
- NRDC - Πώς ορίζουμε και μετράμε τη βιοποικιλότητα - και γιατί ακριβώς είναι τόσο σημαντική;
- UN - Βιοποικιλότητα: οι λύσεις μας βρίσκονται στη φύση
- ΕΟΔΥ - Μπορρελίωση / Νόσος Lyme
● ΔΙΑΦΟΡΑ ●
Web Εργαλεία
Σε αυτό το site μπορούμε να δούμε όλα τα καταγεγραμμένα είδη που υπάρχουν σε κάθε περιοχή του πλανήτη (Και για την Ελλάδα)
Ο Κόκκινος Κατάλογος Απειλούμενων Ειδών της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης, που δημιουργήθηκε το 1964, έχει εξελιχθεί στην πιο ολοκληρωμένη πηγή πληροφοριών για την παγκόσμια κατάσταση διατήρησης των ειδών ζώων, μυκήτων και φυτών.
Οι γνώσεις μας για τις πολλές μορφές ζωής στη Γη - ζώα, φυτά, μύκητες, πρωτόζωα και βακτήρια - είναι διάσπαρτες σε όλο τον κόσμο σε βιβλία, περιοδικά, βάσεις δεδομένων, ιστότοπους, συλλογές δειγμάτων και στο μυαλό των ανθρώπων παντού. Φανταστείτε τι θα σήμαινε αν αυτές οι πληροφορίες μπορούσαν να συγκεντρωθούν και να είναι διαθέσιμες σε όλους - οπουδήποτε - σε μια στιγμή. Αυτό το όνειρο γίνεται πραγματικότητα μέσω της Εγκυκλοπαίδειας της Ζωής.
OBIS - Ocean Biodiversity Ocean System
Το OBIS είναι ένα παγκόσμιο κέντρο συγκέντρωσης δεδομένων και πληροφοριών ανοικτής πρόσβασης σχετικά με τη θαλάσσια βιοποικιλότητα για την επιστήμη, τη διατήρηση και την αειφόρο ανάπτυξη.
Websites
Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας - Βιοποικιλότητα
Η επίσημη σελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την Διαχείριση του Φυσικού Περιβάλλοντος και της Βιοποικιλότητας.
Δικτυακός Τόπος για τη φύση και τη Βιοποικιλότητα
Δικτυακός ιστότοπος που αποτελεί πύλη ενημέρωσης και διάχυσης δεδομένων και πληροφοριών για τη φύση και τη βιοποικιλότητα της Ελλάδας.
Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ευρωπαϊκής Ένωσης
Η επίσημη σελίδα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Βιοποικιλότητα. Παρουσίαση της στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030.