ΟΙ ΑΙΤΙΕΣ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ

Ποιες ανθρώπινες δραστηριότητες καταλήγουν να είναι και οι βασικές αιτίες της Κλιματικής Αλλαγής;
ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΝΑΝΕΩΣΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2024

ΕΙΣΑΓΩΓΗ: ΟΙ ΑΙΤΙΕΣ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ

Το κλίμα του πλανήτη μας αλλάζει.

Πως όμως συμβαίνει αυτό; Ποιες είναι οι αιτίες και ποιος είναι ο ρόλος που έχουμε παίξει ως είδος σε αυτό;

Οι τρείς (3) βασικές υπερ-αιτίες που έχουμε ξεχωρίσει είναι:

  • Η μη βιώσιμη κουλτούρα την οποία έχουμε αναπτύξει
  • Οι ανθρώπινες δραστηριότητες που συμβάλλουν στη συγκέντρωση αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα
  • Οι αλληλεπιδράσεις που συμβαίνουν στους μηχανισμούς του πλανήτη εξαιτίας της υπερ-συγκέντρωσης αερίων του θερμοκηπίου

ΜΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ

Αν θέλουμε να διασφαλίσουμε το αύριο μας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο θα πρέπει να κάνουμε γενναία την αυτοκριτική μας και να κατανοήσουμε πως δημιουργήσαμε το ευρύτερο πρόβλημα. 

Η ευθύνη βέβαια δεν μοιράζεται σε όλους εξίσου, όπως όμως και οι επιπτώσεις. Μεγαλύτερη και πιο άμεση ευθύνη έχουν ο πολιτικός και ο επιχειρηματικός χώρος αλλά τις επιπτώσεις σε μεγαλύτερο βαθμό θα τις βιώσουν οι κοινωνίες και οι πολίτες ξεκινώντας από τα πιο αδύναμα στρώματα.

ΑΠΟ ΚΡΑΤΗ & ΠΟΛΙΤΙΚΟΥΣ

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ & ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ

B
C

  • Έλλειψη επαρκούς ενημέρωσης και κατανόησης των προβλημάτων, των αιτιών, των επιπτώσεων και του ρόλου που διαδραματίζουν οι ίδιοι
  • Αδιαφορία συμπερίληψης ειδικών και καταρτισμένων συνεργατών στη διαδικασία στρατηγικού σχεδιασμού & τη λήψη αποφάσεων

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ & ΗΘΙΚΗ

B
C

  • Ελιτισμός, ατομικισμός και αδιαφορία για τις κοινωνίες και τις επόμενες γενιές
  • Αδιαφορία για τις πραγματικές επιπτώσεις των πρακτικών τους
  • Εξυπηρέτηση προσωπικών συμφερόντων
  • Εξυπηρέτηση συμφερόντων από lobbies

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

B
C

Απουσία πρακτικών πολιτικών ικανοτήτων:

  • Σχεδιασμός στρατηγικής βιωσιμότητας
  • Οργάνωση & διοίκηση υγιών κυβερνητικών/πολιτικών δομών
  • Βιώσιμη διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού, πόρων και υποδομών

Αναποτελεσματικότητα:

  • Επιτηδευμένη για εξυπηρέτηση συμφερόντων
  • Μη επιτηδευμένη εξαιτίας έλλειψης ικανοτήτων

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ

B
C

  • Μη προώθηση της περιβαλλοντικής ενημέρωσης
  • Μη προώθηση βιώσιμων λογικών & λύσεων
  • Ελλειπές νομοθετικό περιβαλλοντικό πλαίσιο
  • Αδιαφορία ή/και αδυναμία ελέγχου και επιβολής της υπάρχουσας περιβαλλοντικής νομοθεσίας
  • Ελλιπείς υποδομές
  • Υποστήριξη (νομική & οικονομική) επιβλαβών βιομηχανιών & lobbies
  • Ελλιπείς επενδύσεις σε πράσινες λύσεις
  • Εξαπάτηση των πολιτών (Fake news & greenwashing)

ΑΠΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΕΣ

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ & ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ

B
C

  • Έλλειψη επαρκούς ενημέρωσης και κατανόησης των προβλημάτων, των αιτιών, των επιπτώσεων και του ρόλου που διαδραματίζουν οι ίδιοι
  • Αδιαφορία συμπερίληψης ειδικών και καταρτισμένων συνεργατών στη διαδικασία οργανωτικού σχεδιασμού & τη λήψη αποφάσεων

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ & ΗΘΙΚΗ

B
C

  • Ελιτισμός, ατομικισμός και αδιαφορία για τις κοινωνίες και τις επόμενες γενιές
  • Αδιαφορία για τις πραγματικές επιπτώσεις των πρακτικών τους
  • Εξυπηρέτηση προσωπικών συμφερόντων

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

B
C

Απουσία πρακτικών επιχειρηματικών ικανοτήτων:

  • Σχεδιασμός στρατηγικής βιωσιμότητας
  • Οργάνωση & διοίκηση υγιών επιχειρηματικών δομών
  • Βιώσιμη διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού, πόρων και υποδομών

Αναποτελεσματικότητα:

  • Επιτηδευμένη για εξυπηρέτηση συμφερόντων
  • Μη επιτηδευμένη εξαιτίας έλλειψης ικανοτήτων

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ

B
C

  • Μη προώθηση της περιβαλλοντικής ενημέρωσης
  • Μη προώθηση βιώσιμων λογικών & λύσεων
  • Ελλειπές περιβαλλοντικό πλαίσιο λειτουργίας
  • Αδιαφορία ή/και αδυναμία ελέγχου και επιβολής του υπάρχοντος περιβαλλοντικού πλαισίου
  • Ελλιπείς υποδομές
  • Lobbing πολιτικών και περαιτέρω διαφθορά της πολιτικής εξουσίας
  • Ελλιπείς επενδύσεις σε πράσινες λύσεις
  • Εξαπάτηση των πολιτών (Fake news & greenwashing)

ΑΠΟ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ & ΠΟΛΙΤΕΣ

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ & ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ

B
C

  • Έλλειψη επαρκούς ενημέρωσης και κατανόησης των προβλημάτων, των αιτιών, των επιπτώσεων και του ρόλου που διαδραματίζουν τόσο οι ίδιοι όσο και οι πολιτικές και επιχειρηματικές δυνάμεις
  • Φανατισμός εναντίον των επιστημονικών δεδομένων / διάδοση fake news

ΣΚΕΨΗ & ΗΘΙΚΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ

B
C

  • Ατομικισμός με ταυτόχρονη αδιαφορία για τους κινδύνους που οι ίδιοι θα βιώσουν
  • Αδιαφορία για την πραγματικότητα που θα βιώσουν οι επόμενες γενιές
  • Αδιαφορία για τις πραγματικές επιπτώσεις των πρακτικών τους
  • Συμμετοχή σε σχέσεις συμφέροντος με πολιτικούς για αποκόμιση προσωπικών οφελών

ΑΣΚΗΣΗ ΤΟΥ ΡΟΛΟΥ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ

B
C

  • Αποχή από τα κοινά και αδιαφορία για τις επιπτώσεις
  • Μικρο-συμφεροντολογική συμμετοχή στα κοινά και αδιαφορία για τις επιπτώσεις

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ

B
C

  • Κουλτούρα υπερκατανάλωσης
  • Κουλτούρα μιας χρήσης
  • Υποβάθμιση των λογικών repair, reuse & donate
  • Σπατάλες (ενέργειας, τροφίμων, νερού κ.α.)
  • Υπερ-κρεατοφαγική δίαιτα

ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Οι ανθρώπινες δραστηριότητες μέχρι σήμερα δεν κατάφεραν να φτάσουν ένα επίπεδο βιώσιμου σχεδιασμού το οποίο θα μας προφύλασε από τις επιπτώσεις μιας γενικότερης κρίσης του οικοσυστήματος σαν αυτή που έχει ξεκινήσει.

Ποιες είναι οι βασικότερες ανθρώπινες δραστηριότητες όμως που προκαλούν την κλιματική αλλαγή;

ΕΝΕΡΓΕΙΑ

B
C

  • Καύση ορυκτών καυσίμων για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, θέρμανση και ψύξη.
  • Χρήση ορυκτών καυσίμων στις μεταφορές, αεροπορία, ναυτιλία και χερσαία οχήματα.
  • Ελλιπής αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως η ηλιακή και η αιολική.

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

B
C

  • Καύση ορυκτών καυσίμων για παραγωγή ενέργειας, εκπέμποντας αέρια θερμοκηπίου.
  • Βιομηχανικές διεργασίες που απελευθερώνουν ρύπους στην ατμόσφαιρα, όπως η παραγωγή τσιμέντου και χάλυβα.
  • Αποψίλωση δασών για ξυλεία και χαρτί, συμβάλλοντας στην υπερθέρμανση και την απώλεια βιοποικιλότητας.

ΓΕΩΡΓΙΑ

B
C

  • Εντατικές γεωργικές πρακτικές, με χρήση χημικών λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων.
  • Κτηνοτροφία, με εκπομπές μεθανίου από τα ζώα και ρύπανση από τα απόβλητα.
  • Αποψίλωση δασών για καλλιέργεια ή κτηνοτροφία, με καταστροφικές συνέπειες στο κλίμα.

ΑΠΟΨΙΛΩΣΕΙΣ ΔΑΣΩΝ

B
C

  • Καταστροφή δασών για ξυλεία, καλλιέργεια ή κτηνοτροφία.
  • Απώλεια σημαντικών "πνευμόνων" της Γης, που απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα.
  • Συμβολή στην υπερθέρμανση και την απώλεια βιοποικιλότητας.

ΜΗ ΒΙΩΣΙΜΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΓΗΣ

B
C

  • Η αστικοποίηση, η μετατροπή δασών σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις και η αλλοίωση του φυσικού τοπίου επηρεάζουν το κλίμα και συμβάλλουν στην υπερθέρμανση.

ΕΝΤΟΝΗ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ

B
C

  • Αύξηση αστικού πληθυσμού, με αυξημένη ζήτηση για ενέργεια, πόρους και αγαθά.
  • Ρύπανση από οχήματα, βιομηχανία και κατοικίες στις πόλεις.
  • Δημιουργία αστικών "θερμικών νησίδων" με δυσμενείς επιπτώσεις στο κλίμα.

ΚΑΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ/ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

B
C

  • Ανεπαρκής ανακύκλωση και κομποστοποίηση.
  • Αύξηση των απορριμμένων υλικών, με ρύπανση του εδάφους και των υδάτων.
  • Εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τα ΧΥΤΑ.

ΟΙ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ

Τόσο η ρύπανση του πλανήτη όσο και η κατάρρευση της βιοποικιλότητας επηρεάζουν έντονα την κλιματική αλλαγή είτε με άμεση είτε με έμμεση υποβάθμιση των φυσικών μηχανισμών διατήρησης του κλίματος που διαθέτει ο πλανήτης μας.

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ

ΩΚΕΑΝΟΙ

B
C

  • Οι ωκεανοί απορροφούν περίπου το 30% του πλεονάζοντος CO2 που παράγεται από τον άνθρωπο.
  • Η αυξημένη απορρόφηση CO2 οδηγεί σε οξίνιση των ωκεανών, βλάπτοντας τα θαλάσσια οικοσυστήματα.
  • Η θέρμανση των ωκεανών επηρεάζει τα θαλάσσια ρεύματα, τα καιρικά φαινόμενα και τη στάθμη της θάλασσας.

ΠΑΓΟΙ

B
C

  • Οι πάγοι στους πόλους του πλανήτη λιώνουν από τις αυξημένες θερμοκρασίες, με συνέπεια την αύξηση της στάθμης της θάλασσας, την αλλαγή των ωκεάνιων ρευμάτων και την μείωση της ανακλαστικότητας της ηλιακής ακτινοβολίας.
  • Η κλιματική αλλαγή οδηγεί στην τήξη των μόνιμων παγωμένων εδαφών (permafrost) στον Αρκτικό κύκλο απελευθερώνοντας τεράστιες ποσότητες αποθηκευμένων αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα, εντείνοντας το φαινόμενο περαιτέρω.

ΔΑΣΗ

B
C

  • Τα δάση, μέσω της φωτοσύνθεσης, απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα (CO2) από την ατμόσφαιρα και αποθηκεύουν άνθρακα στη βιομάζα τους (δέντρα, φυτά, έδαφος).
  • Η αποψίλωση των δασών και η υποβάθμιση τους μειώνει την δυνατότητα απορρόφησης CO2, ενώ οι πυρκαγιές απελευθερώνουν τον ήδη υπάρχοντα αποθηκευμένο άνθρακα στην ατμόσφαιρα.
  • Η εντατική γεωργία και η αστικοποίηση σε αποψιλωμένες περιοχές αποδεσμεύουν και απελευθερώνουν το CO2 που βρίσκεται στο υπέδαφος.
  • Η εντατική γεωργία, η αλλαγή χρήσης γης και η αστικοποίηση μειώνουν την οργανική ουσία του εδάφους και απελευθερώνουν CO2.

ΡΥΠΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ

Η ρύπανση του πλανήτη μέσω:

  • της απελευθέρωσης περαιτέρω αερίων του θερμοκηπίου, αλλά και
  • της υποβάθμισης οικοσυστημάτων όπως τα δάση και οι ωκεανοί οι οποίοι απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα

αλληλεπιδρούν και συμβάλλουν έντονα και στην κλιματική αλλαγή.

Αν θέλεις να ξέρεις περισσότερα, επισκέψου τη σχετική σελίδα.

ΑΠΩΛΕΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ

Η κατάρρευση της βιοποικιλότητας μέσω:

  • της απελευθέρωσης περαιτέρω αερίων του θερμοκηπίου, αλλά και
  • της υποβάθμισης οικοσυστημάτων όπως τα δάση και οι ωκεανοί οι οποίοι απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα

αλληλεπιδρούν και συμβάλλουν έντονα και στην κλιματική αλλαγή.

Αν θέλεις να ξέρεις περισσότερα, επισκέψου τη σχετική σελίδα.

 

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ

Η ανθρωπότητα, με την αλόγιστη κατανάλωση πόρων, την καταστροφή του περιβάλλοντος και την αλόγιστη εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου, οδηγεί τον πλανήτη σε ένα αβέβαιο μέλλον. Η κλιματική αλλαγή, όντας πλέον αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα, φέρνει δραματικές αλλαγές στο κλίμα, απειλώντας την ισορροπία του πλανήτη.

Η υπερκατανάλωση αγαθών, η εξάρτηση από ορυκτά καύσιμα, η αποψίλωση δασών και η εντατική γεωργία τροφοδοτούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Η ατμόσφαιρα ασφυκτιά από διοξείδιο του άνθρακα, μεθάνιο και άλλα αέρια, τα οποία παγιδεύουν την θερμότητα και οδηγούν στην υπερθέρμανση του πλανήτη.

Παράλληλα, οι φυσικοί μηχανισμοί που ρυθμίζουν τα αέρια του θερμοκηπίου δέχονται πλήγμα. Δάση, ωκεανοί και έδαφος, που απορροφούν και αποθηκεύουν CO2, υποβαθμίζονται και χάνουν την ικανότητά τους. Η τήξη των πάγων μειώνει την ανακλαστικότητα της Γης αυξάνοντας περαιτέρω την θερμοκρασία και η τήξη του permafrost απελευθερώνει ακόμα περισσότερα θερμοκηπικά αέρια, τροφοδοτώντας ένα φαύλο κύκλο.

Είναι πλέον σαφές: Η μη βιώσιμη κουλτούρα μας απειλεί όχι μόνο το περιβάλλον, αλλά και την ίδια την ύπαρξή μας. Απαιτείται ριζική αλλαγή νοοτροπίας και υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών σε όλα τα επίπεδα. Η στροφή προς καθαρές μορφές ενέργειας, η προστασία του περιβάλλοντος και η υιοθέτηση ηθικών καταναλωτικών συνηθειών είναι απαραίτητες για να διασφαλίσουμε ένα βιώσιμο μέλλον για τις επόμενες γενιές.

ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

ΔΙΑΦΟΡΑ

Web Εργαλεία
K
L

NASA's Climate Time Machine

Σειρά απεικονίσεων δείχνει πώς μερικοί από τους βασικούς κλιματικούς δείκτες της Γης αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου.

Climate Reanalyzer

Το Climate Reanalyzer ξεκίνησε στις αρχές του 2012 ως μια πλατφόρμα για την οπτικοποίηση μοντέλων πρόγνωσης κλίματος και καιρού. Το περιεχόμενο του ιστότοπου οργανώνεται σε τρεις γενικές κατηγορίες: Προγνώσεις καιρού, Δεδομένα για το κλίμα και Εργαλεία έρευνας. Οι σελίδες στις δύο πρώτες ομάδες είναι οι πιο εύχρηστες και περιλαμβάνουν χάρτες, κινούμενα σχέδια χαρτών και διαδραστικούς χάρτες χρονοσειρών

Earth Now

Όλη η υδρόγειος σε πραγματικό χρόνο στα δάχτυλα μας, με απεικονίσεις θερμοκρασίας, διοξειδίου του άνθρακα και πολλά άλλα.

Climate Action Tracker

Το Climate Action Tracker είναι ένα ανεξάρτητο επιστημονικό έργο που παρακολουθεί την κυβερνητική δράση για το κλίμα και τη μετρά σε σχέση με τον παγκοσμίως συμφωνημένο στόχο της Συμφωνίας του Παρισιού "να συγκρατηθεί η αύξηση της θερμοκρασίας πολύ κάτω από τους 2°C και να συνεχιστούν οι προσπάθειες για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας στους 1,5°C".

Berkeley Earth

Το Berkeley Earth έχει επιμεληθεί μια επιλογή πηγών για να βοηθήσει τους βασικούς ενδιαφερόμενους για το κλίμα να πλοηγηθούν στην κλίμακα, το πεδίο εφαρμογής και την επιστήμη πίσω από το μεταβαλλόμενο κλίμα μας.

FIRMS

Το σύστημα FIRMS (Fire Information for Resource Management System) διανέμει δεδομένα ενεργών πυρκαγιών σε σχεδόν πραγματικό χρόνο.

Websites
K
L

Climate Change Knowledge Portal

Το Climate Change Knowledge Portal (CCKP) παρέχει παγκόσμια δεδομένα σχετικά με το ιστορικό και μελλοντικό κλίμα.

Carbon Brief

Το Carbon Brief είναι ένας δικτυακός τόπος με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο που καλύπτει τις τελευταίες εξελίξεις στην κλιματική επιστήμη, καθώς και την κλιματική και ενεργειακή πολιτική.

Climate Book

Το climatebook.gr παρέχει βήμα για την ελεύθερη και ενυπόγραφη κατάθεση απόψεων και προβληματισμών των επιστημόνων σε θέματα που άπτονται του καιρού, του κλίματος και του περιβάλλοντος του πλανήτη μας.

Σχετικα video